…to marzenie każdej kobiety. Zły stan włosów i paznokci najczęściej jest objawem nieprawidłowej diety i niezdrowego stylu życia, ale może być również symptomem poważnych chorób.
Ewolucyjnie włosy miały za zadanie spełniać rolę ochronną i termoregulacyjną, paznokcie natomiast były przeznaczone do obrony. Obecnie, wraz z rozwojem cywilizacji, straciły już te funkcje na rzecz roli estetycznej. Włosom przypisuje się nawet rolę psychospołeczną, dlatego dbanie o ich stan jest takie ważne. Bardzo wielu pacjentów zagląda do apteki w poszukiwaniu skutecznych suplementów diety, które pomogą im poprawić kondycję włosów i paznokci. Zadaniem farmaceuty jest dobrać odpowiedni preparat, ale przede wszystkim upewnić się, że problem wynika ze złego stylu życia i nieracjonalnej diety. Tylko wtedy suplementacja może przynieść wymierne efekty. Niestety przyczyn osłabienia włosów i paznokci istnieje bardzo wiele, a wśród nich wymienić należy choroby przewlekłe. Dlatego nie w każdym przypadku pomoże suplement diety.
Przyczyny problemów
Najczęściej zły stan włosów i paznokci wynika z niedostatecznego dostarczania niezbędnych składników pokarmowych wraz z dietą. Przede wszystkim brakuje w niej witamin, mikro- i makroelementów. Jednak taki stan rzeczy mogą powodować również niektóre choroby.
Włosy
Cykl życia włosa warunkuje ich ciągłe wypadanie, dlatego też każdego dnia tracimy określoną ilość włosów. Są one stale zastępowane nowymi i jest to proces fizjologiczny. Nasz niepokój może wzbudzić sytuacja, kiedy włosów ubywa więcej niż 100 dziennie i trwa to przez kilka tygodni. Wypadanie włosów najłatwiej zaobserwować podczas ich mycia i czesania, ale tracimy je przez cały czas, nawet tego nie zauważając. Poza tym również stan jakościowy włosa może świadczyć o rozwoju problemu zdrowotnego. Stają się one matowe, cienkie, łamliwe, a ich końce mogą się rozdwajać.
Jedną z głównych przyczyn chorobowych związanych z nadmierną utratą włosów są zaburzenia hormonalne: np. utrata włosów w przebiegu nadczynności tarczycy, czy suchość i łamliwość przy niedoczynności. Za utratę owłosienia odpowiada również hipokalcemia wynikająca z nadczynności przytarczyc oraz niedoczynność przysadki. Łysienie dotyka również cukrzyków, pojawia się po przebyciu niektórych chorób zakaźnych, jak na przykład duru brzusznego, zapalenia płuc, opon mózgowych, płonicy, odry, gruźlicy i kiły. W tym przypadku nasilenie procesu zależy od przebiegu i wysokości temperatury. Za nadmierną utratę włosów odpowiada również toczeń, przewlekłe choroby wątroby, niektóre nowotwory oraz leczenie przeciwnowotworowe, immunosupresantami, karotenoidami, witaminą A, beta-blokerami, środkami przeciwzakrzepowymi oraz obniżającymi poziom cholesterolu. Bardzo częstą przyczyną nadmiernej utraty włosów i pogorszenia ich wyglądu są też choroby skóry głowy, jak łuszczyca, grzybica czy łojotokowe zapalenie skóry.
Paznokcie
Paznokcie mogą przybrać żółtą barwę w przebiegu żółtaczki, łuszczycy, grzybicy, a także u palaczy. Zmiany na płytce pojawiają się również w niewydolności mięśnia sercowego i chorobach nerek. Z kolei w przebiegu chorób tarczycy płytka może zbrązowieć, a do tego stać się miękka i łamliwa. Bardzo wyraźne zmiany pojawiają się również w wyniku łuszczycy. W tym przypadku może dojść nawet do jej zanikania. Bruzdy poprzeczne to najczęściej efekt ostrych chorób zakaźnych lub urazów komórek macierzystych paznokcia, natomiast bruzdy pionowe mogą być sygnałem zaburzeń hormonalnych lub kłopotów z układem krążenia. Również kształt płytki może wskazywać na choroby przewlekłe organizmu. Co ciekawe rozdwajanie się paznokci, na które skarży się wielu pacjentów i jest często kojarzone z problemami zdrowotnymi i niedoborami w diecie, jest raczej wynikiem nieumiejętnego używania pilnika.
Suplementacja
Włosy rosną od 6 mm do 1,2 cm, a paznokcie około 2-3 mm w każdym miesiącu. Aby mogły rosnąć, organizm potrzebuje odpowiednich składników odżywczych. Nieracjonalna i niezdrowa dieta najczęściej wpływa na ich utratę, czy łamliwość, a także na ogólny wygląd zewnętrzny. Szczególnie jest to obserwowane w okresie przesilenia wiosennego i jesiennego. Zły stan włosów pojawia się również po ciąży w okresie karmienia piersią. Dzieje się tak, ponieważ w okresach niedoborów organizm „oszczędza” na tkankach takich, jak włosy i paznokcie, ponieważ zdobyte wartości odżywcze wykorzystywane są przez, istotne z punktu widzenia przeżycia, narządy (serce, nerki płuca, wątroba).
Jeśli problem wiąże się z niedoborami pokarmowymi, to można zastosować suplementację. Zawsze jednak warto zalecić wdrożenie zdrowej i zbilansowanej diety, ponieważ jest to najlepszy sposób walki z problemem. Najważniejszymi składnikami, o których należy pamiętać, są białka. A w szczególności keratyna, która jest podstawowym budulcem omawianych struktur. Jej brak powoduje wolniejszy wzrost włosa oraz jego wypadanie. Keratyna zbudowana jest z metioniny oraz cysteiny i to tych aminokwasów nie powinno zabraknąć w diecie. Spośród witamin pamiętać należy o witaminach z grupy B, a szczególnie B5. Jeśli nasze paznokcie są kruche, mają podłużne bruzdy i wolno rosną, a włosy są suche i łamliwe, to prawdopodobnie w naszej diecie brakuje witaminy A. Witamina H, czyli biotyna najczęściej jest przyczyną suchości i łamliwości włosów oraz paznokci. Natomiast dostarczanie odpowiednich ilości kwasu foliowego może zapobiec nadmiernemu siwieniu. Ważne są również mikroelementy: białe plamki na paznokciach, to efekt niedoboru cynku. Jest on też istotnym czynnikiem stymulującym wzrost włosa. Poprzeczne prążki na płytce paznokciowej mogą oznaczać braki wapnia i magnezu. Wzrost włosów pobudza miedź, która wpływa także na ich zabarwienie. W diecie nie powinno również zabraknąć żelaza i siarki. Ważnym elementem, o którym nie można zapominać są kwasy omega. Kiedy jest ich mało, włosy stają się bardziej podatne na wypadanie, są suche, łamliwe i tracą swój blask. Dodatkowo pojawiają się również problemy z paznokciami. Ważnym składnikiem, który należy uzupełniać jeśli stwierdzimy problemy z włosami jest również krzem. Bogata jest w niego krzemionka, związek zawarty w skrzypie polnym, stąd tak wiele suplementów go zawiera.
Cechy świadczące o niedoborze konkretnego składnika są dość niespecyficzne i mogą być mylne, dlatego w profilaktyce nie powinno się zapomnieć o żadnym z nich. Najlepszym lekiem jest prawidłowa dieta, choć oczywiście na aptecznych półkach odnaleźć można wiele preparatów, które pozwalają uzupełnić określone niedobory. Podstawowym zaleceniem dietetycznym jest racjonalne i regularne odżywianie, unikanie cukrów prostych, dieta bogata w warzywa, owoce, ryby oraz tłuszcze nienasycone i błonnik.
Pielęgnacja
Kondycję włosów i paznokci można poprawić również poprzez stosowanie środków zewnętrznych: odżywek, szamponów, masek i lakierów. Także dostarczają ważnych elementów budujących tą tkankę oraz działają ochronnie przed wpływem czynników środowiskowych. Ważny jest też sposób pielęgnacji. Włosy powinno się myć chłodną wodą, co drugi-trzeci dzień. Codzienne mycie jest zalecane jedynie przy bardzo przetłuszczających się włosach. Należy czesać je delikatnie szczotką o naturalnym włosiu. Warto je również podcinać co 2-3 miesiące. Kosmetyki powinny być ze składników naturalnych, a zabiegi typu trwała i farbowanie powinno się ograniczyć do minimum. Warto również podczas mycia wykonać delikatny masaż głowy, który pobudzi ukrwienie skóry. Paznokcie powinny być starannie opiłowane, można nałożyć odpowiednią odżywkę. Częste stosowanie lakierów również osłabia ich strukturę. Oliwa z oliwek świetnie nawilża i odżywia, a olejek rycynowy pomaga zapobiegać rozdwajaniu się płytki. Warto również zaopatrzyć się w krem nawilżająco-odżywczy, który zadba nie tylko o skórę dłoni, ale również o paznokcie.
