wypadanie włosów
fot. fotolia

Wypadanie włosów

Pacjenci, którzy zauważają u siebie niepokojące zjawisko wypadania włosów szukają fachowej porady w aptece. Obecnie dostępny jest szeroki wachlarz produktów hamujących proces łysienia. Warto wiedzieć, co polecać pacjentom i w jakich przypadkach.

Mieszki włosowe należą do przydatków skóry. Są to głębokie wpuklenia ektodermy do skóry właściwej. W zależności od budowy wyróżniamy trzy rodzaje aparatów włosowo-łojowych: włos podstawowy, mieszek włosowy prawdziwy oraz meszek włosowy. U zdrowej osoby fizjologiczna faza spoczynku obejmuje 10 proc. włosów, co oznacza, że naturalnie może wypadać do 100 włosów każdego dnia. Każdy włos rośnie około 1 cm na miesiąc przez 2-6 lata. Jeżeli proces wzrostu włosa zostaje zaburzony na wszystkich jego etapach, powoduje to osłabienie mieszków i w konsekwencji do łysienia.

Przyczyny

Szacuje się, że łysienie dotyka blisko 30 proc. mężczyzn w wieku 30 lat, 40 proc. w wieku 40 lat oraz prawie 75 proc. mężczyzn w wieku powyżej 60. roku życia. Wypadanie włosów u mężczyzn najczęściej jest spowodowane uwarunkowaniami genetycznymi, z reguły o podłożu hormonalnym. Jest to zasadnicza przyczyna łysienia androgenowego. Pod wpływem 5-α-reduktazy z testosteronu tworzy się dihydrotestosteron, który negatywnie oddziałuje na mieszki włosowe przyczyniając się do ich osłabienia. W efekcie dochodzi do przerzedzenia włosów w początkowej fazie tego procesu, co z kolei prowadzi do nadmiernego wypadania włosów, tworzenia słabych i cienkich cebulek, z których tworzy się niewidoczny meszek. Łysienie androgenowe rozpoczyna się w okolicy czołowej, gdzie tworzą się tzw. zakola, a potem rozszerza na szczyt głowy. Obwód skroniowo-potyliczny nie jest zagrożony, ponieważ w tych miejscach cebulki włosowe nie są wrażliwe na dihydrotestosteron. Ten naturalny proces obronny organizmu został wykorzystany w skutecznej metodzie implantacji. Metoda ta polega na pobieraniu cebulek z okolicy potylicy i przeszczepianiu ich na szczyt czaszki.

Rodzaje łysienia

Łysienie androgenowe u mężczyzn jest procesem łysienia fizjologicznego. Warto pamiętać, iż większość łysiejących mężczyzn nie gubi włosów szybciej niż inni. Jednak w miejsce wypadających włosów nie rosną im nowe albo się nie regenerują.

Ciężkie przypadki łysienia obejmują już mężczyzn w wieku 18-20 lat. Proces ten może przebiegać gwałtownie, bądź też rozpoczynać się tylko we wczesnym okresie, a trwać stopniowo wiele lat. Lekarz dermatolog z reguły nie ma problemu z rozpoznaniem łysienia androgenowego. W niektórych przypadkach może wykonać trichogram, czyli badanie korzenia włosa i dopiero na tej podstawie postawić rozpoznanie.

Wyróżniamy również łysienie patologiczne (pelade). W tych przypadkach cebulka włosa zostaje nienaruszona, ale dochodzi do chwilowego zatrzymania procesów podziału (mitoz). Zjawisko to może być następstwem szoku emocjonalnego, zaburzeń funkcjonowania tarczycy, a także w terapiach przeciwnowotworowych (chemioterapia). Z reguły w tych przypadkach mitozy powracają i włosy zaczynają odrastać.

Wypadanie włosów u kobiet

Problem wypadania włosów dotyczy również kobiet. Wypadanie włosów u kobiet może być spowodowane przez czynniki mechaniczne np. mocno splecione warkocze, koki, „końskie ogony”. Powoduje to naciągnięcie korzenia włosa, co przyczynia się do przyspieszenia wypadania włosów w fazie telogenu. Kobiety idąc za modą i obecnymi trendami często zmieniają stylizację, co wiąże się ze stosowaniem różnych odbarwiaczy, farb, szamponów koloryzujących, trwałą ondulacją. Są to czynniki chemiczne, które mogą łamać łodygę włosa i sprzyjać wypadaniu włosów przy szczotkowaniu.

Inną przyczyną są zaburzenia krążenia związane z występowaniem różnych chorób, często o podłożu genetycznym. Jeżeli cebulka włosowa nie jest dostatecznie odżywiona, to podziały mitotyczne ulegają spowolnieniu. Kobiecym dolegliwościom często towarzyszą również zaburzenia hormonalne. Wypadanie włosów może pojawiać się podczas lub po ciąży. Również zwiększony poziom hormonów tarczycy przyczynia się do nadmiernego wypadania. Podczas przeprowadzania wywiadu w aptece z naszymi pacjentkami, oprócz doraźnej pomocny w postaci preparatów kosmetycznych, warto udzielić cennych wskazówek, czym może być spowodowane wypadanie włosów i zachęcić do przeprowadzenia badań endokrynologicznych, głównie u kobiet w okresie menopauzalnym. Podobnie jak u mężczyzn czynniki psychiczne, silny stres również są przyczyną wypadania włosów u kobiet.

Leczenie i pielęgnacja w procesie łysienia

Najczęściej stosowane są preparaty zawierające minoksydyl oraz jego pochodną amineksil. Minoksydyl jest przede wszystkim lekiem obniżającym ciśnienie. Dopiero w trakcie leczenia tego schorzenia zaobserwowano jego wpływ na odrost włosów. Jest preparatem skutecznym, jednak jego działanie kończy się wraz z zaprzestaniem kuracji. W związku z czym najczęściej stosowany jest w reimplantacji. Leczenie jest dość kosztowne i wymaga stosowania roztworu alkohologlikolowego dwa razy dziennie przez wiele miesięcy. Powoduje spowolnienie i zatrzymanie wypadania włosów oraz zwiększenie ich liczby. Minoksydyl wpływa na porost włosów dzięki zwiększonemu ukrwieniu skóry głowy. Powoduje wydłużenie fazy wzrostu i spoczynku włosa, oraz skraca fazę wypadania. Najlepsze efekty są widoczne u osób przed 40. rokiem życia, u których łysiejące miejsca nie przekroczyły średnicy 10 cm.

Amineksil jest pochodną minoksydylu, jednak nie jest uważany za cząsteczkę leczniczą, a produkty, które go zawierają są zaliczane do kosmetyków. Jest powszechnie stosowany w różnego typu preparatach do włosów, szamponach czy też lotionach. Amineksil zwalcza włóknienie mieszkowe i hamuje hydroksylazę lizylową (odpowiedzialną za prawidłowe utwierdzenie cebulki włosa). Zdrowy korzeń włosa jest mocno przytwierdzony do skóry głowy – wokół niego znajdują się ściśle włókniste związki kolagenu. Jeżeli kolagen ulegnie zniszczeniu i nie spełnia swojej funkcji, cebulka włosa ulega poluzowaniu i włos zostaje wypchnięty ku górze. Aminexil poprawia przytwierdzenie cebulki włosowej w punkcie jej wzrostu. Substancja ta również poprawia cały proces dotlenienia włosa, dzięki czemu odżywia cebulki i poprawia ukrwienie. Aminexil zwiększa kondycję włosów przerzedzonych i matowych, redukując kruchość oraz nadmierne wypadanie włosów. Regularne kuracje preparatów z aminexilem „zatrzymują” włos w korzeniu.

Stemoxydine to cząsteczka opatentowana przez jedną z firm dermokosmetycznych. Preparaty zawierające Stemoxydine zostały opracowane na podstawie wieloletnich badań nad komórkami macierzystymi. Nie od dziś wiadomo, że komórki macierzyste są odpowiedzialne za podziały komórkowe przez całe swoje życie. Komórki macierzyste stanowią idealny fundament dla odnowy włosów. Stemoxydine sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu komórek macierzystych, które są źródłem nowych włosów. Cząsteczki te powodują, że uśpione cebulki włosów zostają pobudzone i wchodzą w fazę aktywności. Dzięki czemu włosy odzyskują gęstość. Pełna kuracja trwa trzy miesiące. Według przeprowadzonych badań po zastosowaniu preparatów zawierających Stemoxydine następuje zwiększenie gęstości włosów o 4 proc., co oznacza średnio wzrost 1700 nowych włosów w ciągu trzech miesięcy.

Chlorek 1-metylonikotynamidu to metabolit nikotynamidu, czyli witaminy PP. Jest to substancja chroniona prawem patentowym. Chlorek 1-metylonikotynamidu to fizjologiczna substancja czynna pochodzenia witaminowego, która znacząco wpływa na poprawę mikrokrążenia skóry głowy, a także wzmacnia mieszek włosowy. Dzięki niej mieszek jest lepiej odżywiony, co wydłuża cykl życia włosa w fazie anagenu i jednocześnie stymuluje odrastanie włosów. Substancja ta jest składnikiem szamponów, toników i odżywek do włosów. Dodatkowym atutem szamponów zawierających chlorek 1-metlonikotynamidu jest regulacja pracy gruczołów łojowych i utrzymanie skóry głowy w dobrej kondycji. Dzięki tym cechom można go polecać dla mężczyzn, którzy dodatkowo zmagają się z problemem przetłuszczania skóry głowy.

Fitokosmetyki stosowane w łysieniu

Jedna z firm dermokosmetycznych, której preparaty oparte są głównie na działaniu ekstraktów roślinnych, opracowała również koncentrat przeciw wypadaniu włosów u mężczyzn. Preparat w postaci ampułek oparty jest na bazie roślinnych komórek macierzystych. Wyciąg z shitaké pobudza wytwarzanie sirtuin, zwanych białkami długowieczności, które zwiększają żywotność komórek. Biokompatybilny ekstrakt komórek macierzystych, otrzymywany z dzikich jabłek, chroni komórki macierzyste, opóźniając proces starzenia się włosa. Wyciąg z palmy serenoa pełni funkcję inhibitora 5 α-reduktazy, przyczyniającej się do wypadania włosów. Olejki eteryczne o właściwościach oczyszczająco-pobudzających powodują bezpośrednio odbudowę otoczenia cebulek włosowych, przyczyniając się do redukcji wypadania włosów. Glikoproteiny z Solanum pobudzają keranocyty, dzięki czemu przyspieszają wzrost włosów i nadają im sprężystość. Procyjanidy otrzymywane z winogron i olejek eteryczny z ylang-ylang ułatwiają procesy wymiany międzykomórkowej, dzięki czemu włosy odzyskują gęstość i witalność.

Preparaty złożone

Do pielęgnacji włosów ze skłonnością do wypadania zaleca się kosmetyki, które zawierają w swoim składzie witaminy z grupy B (B2, B5, B6 oraz B8) i inne ekstrakty roślinne. Często pacjenci stosują ampułki oraz lotiony do wcierania w skórę głowy o złożonym składzie. Witaminy z grupy B zapobiegają wypadaniu i przerzedzaniu się włosów. Ekstrakty z papryki i z drzewa cytrusowego zwiększają mikrokrążenie w skórze głowy, dzięki czemu wzmacniają cebulki i powodują szybszy odrost włosów. Ekstrakt z chmielu hamuje enzym 5-α-reduktazę odpowiedzialny za łysienie androgenowe. Ekstrakt z żeń-szenia stymuluje odrost włosów, odżywia cebulki, poprawia ukrwienie skóry głowy oraz włosów. Biotyna poprawia utwierdzenie włosów w cebulce. Wyciąg z drzewa oliwnego działa antyoksydacyjnie na mieszki włosowe, dzięki czemu zwiększa ich efektywność w produkcji nowych włosów. Włosy są mocniejsze, bardziej gęste i zdrowsze.

Odstawienie kuracji w ampułkach i niepodtrzymywanie efektów jej działania lotionem może spowodować powrót problemu wypadania i przerzedzania się włosów. Dla uzyskania najlepszych rezultatów warto stosować jedną ampułkę codziennie przez minimum trzy miesiące. Profilaktycznie dla podtrzymania uzyskanego efektu warto stosować lotiony przeznaczone do włosów skłonnych do wypadania i przerzedzania.

Podobne wiadomości

Nie ma możliwości dodania komentarza