Trzeba pamiętać, że trądzik to choroba przewlekła – rozmowa z dr n. med. Ewą Chlebus, dermatologiem z kliniki Nova Derm.
Trądzik kojarzy się z dojrzewającymi nastolatkami, tymczasem nie jest to problem tylko młodych ludzi…
To prawda. Trzeba pamiętać, że jest to choroba przewlekła, trwająca wiele lat, która występuje równie często jak trądzik młodzieńczy. 73 proc. przypadków dotyczy dorosłych pacjentów, którzy mieli trądzik, kiedy byli nastolatkami. Wyciszenie trądziku młodzieńczego następuje u nich około 20 r. ż. Po 25 r. ż. choroba powraca jako trądzik ludzi dorosłych. Z kolei 26 proc. pacjentów zaczyna zmagać się z trądzikiem dopiero jako dorośli.
Czy kobiety częściej niż mężczyźni mają problemy z trądzikiem?
Nie ma polskich danych na temat tej choroby. Dostępne są jedynie statystyki amerykańskie. Wynika z nich, że wśród pacjentów z tym problemem 61 proc. stanowiły kobiety, a 36,5 proc. młodzież w wieku 15-17 lat. Z trądzikiem zmaga się 40-54 proc. dorosłych kobiet i 34-40 proc. mężczyzn. Jak widać, panowie chorują rzadziej i krócej, szybciej następuje u nich poprawa.
Trądzik to jest bardzo specyficzna choroba, przez pewien czas jest aktywna, leczy się ją, następuje przerwa i pacjenci myślą, że są zdrowi. Tymczasem po roku czy po dwóch latach choroba nawraca.
Czy zmiany skórne w trądziku dorosłych różnią się od tych, które występują u nastolatków?
Generalnie w przebiegu trądziku występują zaskórniki i stan zapalny. Natomiast często u dorosłych pacjentów powstają również bliznowacenia skóry oraz trudne do leczenia przebarwienia. Dermatolodzy dotychczas uważali, że większość zmian prowadzących do powstania blizn obserwuje się u ludzi młodych. Tymczasem istnieje duża grupa dorosłych kobiet, u których wieloletnie zmagania z trądzikiem powodują uszkodzenia skóry. Przebarwienia można wyleczyć, ale nie można liczyć na to, że uda się usunąć blizny. Niestety aż 97 proc. pacjentów przyznaje się, że ma tendencje do wydłubywania zmian, czyli wyciskania.
Czym różni się obraz kliniczny tych dwóch typów trądziku?
U ludzi młodych zmiany występują w tzw. strefie T: czoło, nos broda. Są one w postaci zaskórników, krostek, czasem nacieków. Natomiast trądzik ludzi dorosłych objawia się inaczej. Obejmuje okolice ust, żuchwy i brzegów skóry między włosami a twarzą. Tworzą one jakby literę U. Dermatolodzy uważają, że w przebiegu trądziku dorosłych występuje mniej zmian aktywnych, ale mają one ostrzejszy charakter.
Jakie są przyczyny występowania trądziku u dorosłych?
Na pewno dużą rolę odgrywają stres, a także stosowane kosmetyki, np. podkłady czy kremy z filtrami przeciwsłonecznymi. Według niektórych badań zmiany nasilają się pod wpływem spożywania produktów o wysokim indeksie glikemicznym, np. typu fast food. Ich działanie jest porównywane do stymulacji hormonalnej, ale nie zostało to potwierdzone.
Jakie kosmetyki do makijażu mogą stosować kobiety ze skórą trądzikową?
Najlepiej te, które są specjalnie przeznaczone do skóry trądzikowej. Powinny one pamiętać, że kosmetyki mogą być komedogenne (zatykające pory). Trzeba więc obserwować swoją cerę, czy nowy kosmetyk (np. puder, róż) nie powoduje zaostrzenia choroby.
Na czym polega leczenie?
Każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia. To, co będzie skuteczne dla jednego, u innego może w ogóle się nie sprawdzić. Czasem musimy wypróbować kilka metod terapii, zanim dobierze się tę właściwą. Trzeba wziąć pod uwagę, że młode pacjentki będą starały się o dziecko. Należy też pamiętać, że terapia jest długotrwała.
W okresie zaostrzeń podaje się leki, np. małe dawki antybiotyków, np. izotretynoiny (ze względu na teratogenność trzeba pamiętać o skutecznej antykoncepcji). Można stosować również leki antykoncepcyjne. Lekarze podkreślają dużą rolę leczenia pomiędzy nawrotami choroby. Wskazane są wtedy leki do stosowania miejscowego, a także kwas azelainowy oraz pilingi lecznicze. Terapia trądziku obejmuje leczenie ogólne, miejscowe oraz stosowanie dermokosmetyków do cery trądzikowej. Skóra trądzikowa kobiety dorosłej jest bardziej wrażliwa, więc trzeba tak dobrać terapię, by nie powodowała podrażnień.
